دنیای کارتون و کاریکاتور

بيان علمي خنده

عده اي از روانشناسان ، واكنش فرد را يكي از عناصر اصلي هيجان مي دانند در حالي كه برخي ، ادراك موقعيتي را كه عامل هيجان بوده يا اثري را كه هيجان در رفتار آدمي داشته است ، مهم تلقي مي كنند .
دانشمندان تا قرن نوزدهم ، رابطه بين تجربه هيجاني و تغييرات بدني را با نظريه ساده اي توجيه مي كردند . آنها معتقد بودند كه نخست ، از وجود هيجان اطلاع پيدا مي كنيم سپس به دنبال اين اطلاع تغييرات بدني ظاهر مي شوند .
دانشمندان بعدي اين تز را پيش كشيدند كه آگاهي از هيجان ، به دنبال تغييرات بدني ( مثل عرق كردن ، سرخ شدن و ....) واكنشهاي كم و بيش خود كارند كه در برابر محركهاي محيطي ظاهر مي شوند . قسمت عمده اين واكنش بدني ، مربوط به اعضاي داخلي از قبيل قلب ، معده ، شريانها ي خون و غيره است . مثلا” با ديدن يك جنين دوسر وضع داخلي بدن ما بهم مي خورد و به دنبال اين تغيير احساس ترس يا خنده يا تعجب به ما دست مي دهد دانشمندان مي گويند احساس هيجان ، ناشي از ادراك موقعيتهاي خطرناك يا مضحك نيست بلكه ناشي از واكنشهاي اعضاي داخلي است كه در برابر موقعيت بخصوصي پديدار مي شوند .ما مي توانيم با تزريق آدرنالين ضربان قلب را افزايش دهيم و تغييرات بدني بخصوصي را ايجاد كنيم . اين تغييرات از طريق هيجانهاي طبيعي نيز قابل ايجادند .
از سوي ديگر ثابت شده است داروهايي كه در اعضاء داخلي اثر مستقيم دارند ، واكنش آزمودني را در برابر محركهاي خارجي تغيير مي دهند مثلا” يكي از روانشناسان ، به گروهي از آزمودنيها ( اشخاصي كه مورد آزمون قرار مي گيرند ) آدرنالين و به گروه دوم ، محلول مسكن و به گروه سوم محلول رقيق آب نمك تزريق كرد . ناگفته نماند كه محلول آب و نمك در احشاء داخلي بي تاثير است . سپس هر سه دسته آزمودنيها را در معرض تماشاي يك فيلم كميك قرار داد . گروهي كه به آدرنالين تزريق شده بود . بيشتر از ساير گروه ها احساس انبساط خاطر كرد . در درجه دوم گروهي بود كه محلول آب و نمك به آنها تزريق شده بود و بالاخره در گروهي كه محلول مسكن تزريق شده بود ، احساس مسرت ، كمتر از ساير گروهها بود اين آزمايشها مي دهند كهتغيير واكنشهاي احشاء داخلي در واكنش آزمودني در برابر محركهاي هيجان آور اثر مستقيم دارند .
ولي اين تغييرات مستقلا” و به تنهايي نمي توانند حالت هيجاني كامل ايجاد كنند .